Voor welke periode zet je de hypotheekrente vast?

Voor welke periode zet je de hypotheekrente vast?

De situatie

Tijdens ieder hypotheekgesprek komt het onderwerp hypotheekrente natuurlijk aan bod. Logisch, want de rente heeft een grote invloed op de maandlasten. Vaak krijg ik dan ook de vraag:
“Voor welke periode moeten wij de rente vastzetten?”

Het juiste antwoord is afhankelijk van verschillende factoren. In dit blog bespreek ik de belangrijkste overwegingen – zoals ik dat ook in mijn adviesgesprekken doe.

De oplossing

• Rentevaste periode

Je kunt de rente voor een korte of juist langere periode vastzetten. In het algemeen geldt: hoe langer je de rente vastzet, hoe meer zekerheid je hebt – maar daar staat meestal ook een hogere rente tegenover.

De meest voorkomende rentevaste periodes in jaren zijn:
Variabel – 1 – 3 – 5 – 7 – 10 – 12 – 15 – 20 – 30 jaar

Kies je voor een bepaalde periode, dan weet je zeker dat je maandlasten gedurende die tijd niet stijgen.

• Hoofdsom ten opzichte van de marktwaarde

Geldverstrekkers beoordelen hun risico onder andere op basis van de verhouding tussen de hoofdsom van de hypotheek en de waarde van de woning. Dit noemen we de risicoklasse. Hoe hoger het geleende bedrag ten opzichte van de woningwaarde, hoe hoger het risico – en dus ook hoe hoger de rente.

De meest voorkomende risicoklassen zijn:
NHG – tot 50% – tot 60% – tot 70% – tot 80% – tot 90% – tot 100% – meer dan 100%*
* NHG = Nationale Hypotheek Garantie (laagste risico, dus ook de laagste rente).

• Verwachte inkomensontwikkeling

Als je verwacht dat je inkomen in de (nabije) toekomst daalt – bijvoorbeeld door minder werken of pensioen – kan het verstandig zijn om de rente voor een langere periode vast te zetten. Zo voorkom je dat je maandlasten stijgen op het moment dat je budget juist krapper wordt.

• Toekomstige uitgaven

Hetzelfde geldt voor geplande of verwachte uitgaven. Denk aan gezinsuitbreiding, studie van kinderen, of een verbouwing. Ook dan is het verstandig om hierin in de keuze van de rentevast periode rekening te houden.

• Persoonlijke voorkeur en gevoel

Het is jouw hypotheek. Je moet er goed bij kunnen slapen. Als een bepaalde rentevaste periode niet goed voelt, kies daar dan ook niet voor. Financiële rust is óók wat waard.

• Maximale acceptabele maandlasten binnen je budget

De rente beïnvloedt je maandlasten direct. Zorg ervoor dat je lasten passen binnen je budget, zodat er genoeg ruimte overblijft voor andere uitgaven én voor sparen.

• De renteontwikkeling in historisch perspectief

Dit is het meest technische onderdeel, maar zeker relevant. We kijken naar de ontwikkeling van de hypotheekrente over de afgelopen decennia, om meer inzicht te krijgen in het grotere plaatje.

Te beginnen met een grafiek

Zie de grafiek bovenaan dit blog

Gemiddelde 10-jaars rente over de laatste afgerond 60 jaar bij een risicoklasse tot 100%

Bron: bussinessinsider.nl | Stijging hypotheekrente: deze grafiek toont historie sinds 1965

Een blik op de geschiedenis: hoe ontwikkelde de rente zich?

Korte analyse:

1. Eind jaren ‘60 – laagste rente rond 1965-1968 (~6%)

In de jaren ‘60 was de rente relatief stabiel en lag rond 6% in het laagste punt van die tijd.

Na 1968 begon de rente fors te stijgen richting de jaren ‘70.

Duur tot volgende dieptepunt: ± 15 jaar

2. Begin jaren ‘80 – piek en daling naar laagste punt in 1986 (~7,5%)

De hypotheekrente piekte begin jaren ‘80 boven 13-14%.

Rond 1986 zakte de rente tijdelijk naar een nieuw laagtepunt van ongeveer 7,5%.

Daarna steeg de rente weer licht in de jaren ‘90.

Duur tot volgende dieptepunt: ± 16 jaar

3. Begin jaren 2000 – laagste rente rond 2002-2005 (~4-5%)

De rente daalde vanaf de jaren ‘90 en bereikte in de vroege jaren 2000 een laagtepunt rond 4-5%.

Dit was destijds historisch laag.

Na 2005 steeg de rente weer, vooral door economische groei en financiële marktschommelingen.

Duur tot volgende dieptepunt: ± 15 jaar

4. Historisch laagste punt in 2020-2021 (~1%)

Vanaf de kredietcrisis in 2008 daalde de rente sterk en bereikte in 2020-2021 het laagste niveau ooit, rond 1%.

Dit kwam door het beleid van de ECB en lage inflatie.

Vanaf 2022 begon de rente weer hard te stijgen.

Duur tot volgende dieptepunt (nog onbekend)

Samenvattend:

➤ Tussen twee 'laagste punten' zit gemiddeld 15 jaar.
➤ Tussentijdse dips (korter en minder diep) komen om de ± 5 jaar voor.

Simpel gesteld: Tussen een periode van lage rente naar weer een lage rente zit 5 – 15 jaar.

Let op: Het verkrijgen van exacte gemiddelde hypotheekrentes voor een 10-jaars rentevaste periode met 100% marktwaarde verstrekking per kalenderjaar vanaf 1965 is uitdagend, aangezien dergelijke specifieke gegevens niet volledig openbaar beschikbaar zijn. Houd er rekening mee dat deze cijfers benaderingen zijn en kunnen variëren afhankelijk van de bron. Ook dat de daadwerkelijke rentepercentages konden variëren op basis van economische omstandigheden, inflatie en het beleid van geldverstrekkers.

Conclusie

Een weloverwogen keuze voor de rentevaste periode vraagt om inzicht in je persoonlijke situatie én een stukje financieel bewustzijn. Denk goed na over:

• Je toekomstige inkomen
• Verwachte uitgaven
• Wat goed voelt voor jou
• En hoe de rente zich historisch gezien ontwikkelt

Ga niet blind af op meningen van anderen of alleen op wat “de meeste mensen doen”. Een hypotheek is maatwerk – en dus moet jouw rentevaste periode ook passen bij jouw leven.

💬 Mijn tip: Bereid je goed voor vóórdat je het gesprek ingaat. Stel jezelf de juiste vragen en bespreek deze open met je adviseur. Samen kom je dan tot een keuze waar je écht achter staat.