Wat te doen bij het vrijvallen van meerdere lijfrentes?

De situatie

• Een cliënt is net 67 en heeft de AOW-gerechtigde leeftijd bereikt. Hij is gestopt met werken. Zijn totale bruto jaarinkomen (AOW + pensioen) bedraagt € 38.000, wat neerkomt op ongeveer € 2.700 netto per maand met toepassing van de algemene heffingskorting.
• Hij heeft ook wat vermogen en wil dat deels inzetten om maandelijks € 3.500 netto te kunnen besteden. Er is sprake van een eigen woning met een bescheiden hypotheek.
• Cliënt is alleenstaand en heeft één dochter en twee kleinkinderen van 12 en 13 jaar. Zelf wil hij graag € 800 netto per maand extra ontvangen, wat neerkomt op ongeveer € 1.350 bruto per maand. Daarnaast wil hij zijn dochter en kleinkinderen ook schenken.

Er zijn twee verschillende lijfrentepolissen die aflopen:

1. Oud-regime lijfrente: € 90.000
2. Nieuw-regime lijfrente: € 80.000

De oplossing

Allereerst: Wat is het verschil tussen oud- en nieuw-regime lijfrente?

• Oud-regime lijfrente

Dit zijn polissen afgesloten vóór:

* 16 oktober 1990 (bij koopsom)

* 1 januari 1992 (bij premiebetalingen)

Met oud regime heb je veel meer vrijheid:

* Je mag het bedrag in één keer opnemen (afkoop)

* Je mag het laten uitkeren in een kortere looptijd dan 5 jaar

* Je mag dezelfde regels volgen als bij nieuw regime

* Je mag (een deel van) de polis schenken

* Je mag ook maandelijkse uitkeringen schenken

• Nieuw-regime lijfrente

De uitkeringen moeten minimaal 5 jaar duren vanaf het jaar waarin je AOW-gerechtigd wordt

Uiterlijk 5 jaar na het jaar waarin je AOW krijgt, moeten ze starten

De uitkeringen mogen alleen aan jezelf toekomen

Belastingaspecten

1. Inkomstenbelasting

Elke uitkering wordt belast als inkomen in box 1. Hoe hoger het inkomen, hoe hoger het belastingtarief:

• Tot afgerond € 48.400: 17,92%
• Vanaf afgerond € 48.400 tot afgerond € 76.800: 37,48%
• Vanaf afgerond € 76.800: 49,50%

Daartegenover staan de heffingskortingen:

In deze situatie heeft cliënt recht op de algemene heffingskorting, ouderenkorting, en de alleenstaande ouderenkorting.

Let op: In het jaar dat iemand AOW-gerechtigd wordt, geldt een hoger tarief vóór de verjaardag en het lagere AOW-tarief erna. Het kan fiscaal gunstig zijn om uitkeringen pas in het volgende kalenderjaar te laten starten.

2. Schenkbelasting

Bij schenkingen aan kinderen of kleinkinderen kan schenkbelasting verschuldigd zijn. 

A] Uitkering aan zichzelf

Als cliënt € 1.350 bruto per maand wil ontvangen, is dat € 16.200 per jaar. Zijn totale jaarinkomen komt dan uit op € 54.200.

Fiscale aandachtspunten:

* Hij verliest bijna de volledige ouderenkorting van € 2.035.

* De extra lijfrente wordt hoe dan ook belast tegen het hogere tarief van 37,48%.

* De ouderenkorting wordt volledig benut tot een inkomen van circa € 45.300.

* Hij heeft nog ruimte van € 7.300 bruto per jaar (€ 45.300 - € 38.000). Dit is ongeveer € 400 netto per maand.

Oplossing:

* Laat een uitkering van € 400 netto per maand ingaan uit lijfrente

* Haal de overige € 400 netto uit eigen vermogen

* Laat de uitkering 13 jaar lopen tot zijn 80ste

Hiervoor is € 90.000 nodig. Dit komt uit:

* De volledige nieuw-regime polis (€ 80.000)

* € 10.000 uit de oud-regime polis

B] Schenking van € 50.000 aan de dochter

De dochter is 42 jaar en heeft een goed inkomen. Een directe uitkering aan haar zou bij haar tegen een hoog tarief belast worden – niet gunstig.

Besproken opties:

* Zelf uitkeren en daarna schenken: fiscaal ongunstig

* Uit eigen vermogen schenken: beter

* Deels schenken uit de oud-regime polis: fiscaal interessant

Voorgestelde oplossing:

* Schenk € 50.000 uit de oud-regime polis

* Richt een nieuwe beleggingspolis voor haar in met 18 jaar looptijd, tot haar 60^ste

* Behoud hiermee het oude-regime

* Doel: mogelijk eerder stoppen met werken

* Beleggingsaanpak met lage kosten (ETF's)

* Doelkapitaal bij 6% rendement: € 146.800

Fiscale aandachtspunten:

€ 50.000 schenking

€ 15.000 belastinglatentie (30%) vanwege toekomstige inkomstenbelasting

€    6.713 vrijstelling

 -----------

 € 28.287 belast tegen 10%= € 2.828 schenkbelasting.

De schenkbelasting kan cliënt het volgende jaar betalen binnen de jaarlijkse vrijstelling. Vergeet niet: doe vóór 1 maart aangifte schenkbelasting. Het is altijd aan te raden om dit direct te doen, zodat dit niet wordt vergeten.

Tip: Spreid de schenking over twee (of meer) kalenderjaren voor dubbele vrijstelling.

C] Schenken aan kleinkinderen

Er blijft € 30.000 over uit de oud-regime polis. Cliënt wil dat geld gebruiken om maandelijks aan zijn kleinkinderen te schenken tot hun 18e.

Voorgestelde oplossing:

• Omdat er nog € 30.000 overblijft uit de oud regime polis bespraken wij dat client ook aan zijn klein kinderen zou schenken. 
• Hij wilde hun graag maandelijks geld geven. Dit wil hij doen totdat de oudste 18 jaar wordt. Dat is dus over een looptijd van 5 jaar.
• Ieder kleinkind ontvangt dan afgerond € 275 bruto per maand.

Fiscale aandachtspunten:

• Hierover is geen schenkbelasting verschuldigd. Dus naast deze uitkeringen kan client ook nog netto geld schenken binnen de jaarlijkse vrijstelling van € 2.690.
• Wel moet inkomstenbelasting worden betaald over de uitkeringen. Normaal gesproken is eigen inkomen van het kind bij het kind belast. Maar hier helaas niet. Dit wordt bij moeder belast. 
• Maar alsnog blijft er € 150 netto per maand per kleinkind over.

Samenvattend advies aan de klant

✅ Gebruik het oud-regime kapitaal om vrij te schenken aan kleinkinderen en dochter

✅ Beperk je eigen jaarlijkse lijfrente-uitkering om je ouderenkorting te behouden

✅ Laat de nieuw-regime polis uitkeren over 13 jaar om belastingdruk te matigen

✅ Gebruik het nieuw regime geld zelf, omdat dat niet geschonken mag worden.

Tot slot

Heb jij ook een lijfrente die binnenkort expireert? Of heb je meerdere polissen en zie je door de bomen het fiscale bos niet meer?

Laat je goed adviseren. De juiste keuzes kunnen je vele euro’s voordeel opleveren. Zeker bij oud-regime polissen is er veel mogelijk — maar je moet wel precies weten hoe.